Texnologiya xəbərləri 15.10.2025

Qiymət Təqibçiliyi: Qonşunuzdan Niyə Baha Ödəyə Bilərsiniz

Qiymət Təqibçiliyi: Qonşunuzdan Niyə Baha Ödəyə Bilərsiniz

Rəqəmsal Dövrün Sirri: Nə Üçün Qonşunuzdan Daha Çox Ödəyirsiniz?

Müasir rəqəmsal dünyada alış-veriş vərdişlərimiz və onlayn davranışlarımız görünməz bir qiymət etiketinin formalaşmasına səbəb olur. Bu sistem nəzarət qiymətləndirməsi adlanır və bəzən eyni məhsul və ya xidmət üçün fərqli şəxslərin fərqli məbləğlər ödəməsinə yol açır. Bu o deməkdir ki, şirkətlər sizin haqqınızdakı məlumatlardan istifadə edərək qiymətləri fərdiləşdirir.

Rəqəmsal İzləmə və Fərdi Qiymətləndirmə

Texnoloji irəliləyişlər firmalara müştəri davranışlarını hərtərəfli izləməyə imkan verir. İnternetdəki fəaliyyətiniz, hansı brauzerdən istifadə etdiyiniz, coğrafi mövqeyiniz, hətta cihazınızın növü kimi detallar toplanır. Bu geniş məlumat toplusu süni intellekt alqoritmləri tərəfindən analiz edilir və nəticədə hər bir istehlakçı üçün fərqli bir dinamik qiymət siyasəti tətbiq olunur. Məsələn, bir şəxs eyni aviareysə başqa birindən daha yüksək qiymət görə bilər, çünki onun keçmiş səyahət vərdişləri və ya gəlir səviyyəsi haqqında toplanmış məlumatlar belə bir qərarı stimullaşdırır.

Fərdi Qiymət Mexanizminin İşləyişi

Nəzarət qiymətləndirməsi sistemi əsasən tələb və təklif prinsiplərini fərdiləşdirir. Alqoritmlər müştərinin ödəmə qabiliyyətini, alışa olan təcili ehtiyacını və hətta rəqiblərin qiymətlərini də nəzərə alır. Səyahət portalları, onlayn pərakəndə satıcılar və sığorta şirkətləri bu cür strategiyalardan aktiv şəkildə istifadə edir. Onlar hesab edir ki, bu, gəlirləri optimallaşdırmaq üçün effektiv yoldur, lakin istehlakçılar üçün ədalətsiz görünə bilər.

Etik Narahatlıqlar və Şəffaflıq Çağırışları

Bu tip qiymətləndirmə metodu ciddi etik dilemmaları gündəmə gətirir. Müəyyən sosial-iqtisadi qruplara aid olan şəxslərin ardıcıl olaraq daha yüksək qiymətlərlə qarşılaşması, dinamik qiymət siyasətinin diskriminativ xarakter daşıdığına dair narahatlıqları artırır. Şəffaflığın olmaması istehlakçılar arasında güvənsizliyə səbəb olur, çünki onlar niyə qonşularından daha çox ödədiklərini bilmirlər. Bir çox ölkədə tənzimləyici orqanlar bu məsələləri araşdırır və istehlakçı hüquqlarını qorumaq üçün yeni qaydalar tətbiq etməyi nəzərdən keçirir.

İstehlakçılar Nə Edə Bilər?

Bu yeni reallıq fonunda istehlakçılar üçün bilincli yanaşma vacibdir. Müxtəlif cihazlardan, brauzerlərdən və ya "gizli rejim"dən istifadə edərək qiymətləri müqayisə etmək, potensial qiymət fərqlərini aşkarlamağa kömək edə bilər. Virtual Şəxsi Şəbəkə (VPN) tətbiqləri də coğrafi mövqeyə əsaslanan qiymətləndirmənin qarşısını almaqda faydalı ola bilər. Rəqəmsal dünyada hər bir alış-veriş qərarımızı vermədən əvvəl bu cür strategiyaların mövcudluğunu nəzərə almaq, ağıllı seçim etmək üçün əhəmiyyətlidir.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Hələlik heç bir şərh yazılmayıb. İlk şərhi siz yazın!

Şərh Yaz